Είδη υπό εξαφάνιση
Ορισμοί
Γένος
Ως Γένος ονομάζεται το σύνολο των ειδών που είναι συγγενή μεταξύ τους. Για παράδειγμα η Πολική αρκούδα (Ursus maritimus) και η Καφέ αρκούδα (Ursus arctos) ανήκουν στο γένος αρκούδα Ursus. Το σύνολο των γενών που είναι συγγενή μεταξύ τους ονομάζεται οικογένεια.
Είδος
Είδος ονομάζουμε την ομάδα οργανισμών που ανήκουν στο ίδιο γένος και οι οποίοι μπορούν να ζευγαρώσουν μεταξύ τους δίνοντας γόνιμους απογόνους.
→ Ο σημερινός άνθρωπος ανήκει στο είδος Homo Sapiens του γένους Άνθρωπος (Homo) της οικογένειας των Ανθρωπιδών. Κάποτε, εκτός από τον Homo Sapiens, υπήρχαν τουλάχιστον άλλα 9 διαφορετικά είδη ανθρώπων, τα οποία όμως σταδιακά εξαφανίστηκαν.
Ως Γένος ονομάζεται το σύνολο των ειδών που είναι συγγενή μεταξύ τους. Για παράδειγμα η Πολική αρκούδα (Ursus maritimus) και η Καφέ αρκούδα (Ursus arctos) ανήκουν στο γένος αρκούδα Ursus. Το σύνολο των γενών που είναι συγγενή μεταξύ τους ονομάζεται οικογένεια.
Είδος
Είδος ονομάζουμε την ομάδα οργανισμών που ανήκουν στο ίδιο γένος και οι οποίοι μπορούν να ζευγαρώσουν μεταξύ τους δίνοντας γόνιμους απογόνους.
→ Ο σημερινός άνθρωπος ανήκει στο είδος Homo Sapiens του γένους Άνθρωπος (Homo) της οικογένειας των Ανθρωπιδών. Κάποτε, εκτός από τον Homo Sapiens, υπήρχαν τουλάχιστον άλλα 9 διαφορετικά είδη ανθρώπων, τα οποία όμως σταδιακά εξαφανίστηκαν.
Πηγή: https://www.sciencealert.com/did-homo-sapiens-kill-off-all-the-other-humans
5 μαζικές εξαφανίσεις ειδών
1. Ορδοβίκια–Σιλούρια γεγονότα εξαφάνισης: 450–440 εκατομμύρια χρόνια πριν.
Έλλειψη Οξυγόνου. Το κλίμα αλλάζει από θερμό σε ψυχρό και στην υπερήπειρο Γκοντβάνα σχηματίζονται μεγάλοι παγετώνες. Κατά περιόδους, η στάθμη της θάλασσας πέφτει, ενώ άλλες φορές ύδατα φτωχά σε οξυγόνο ανέρχονται από τα βάθη του ωκεανού. Σχεδόν όλα τα θαλάσσια ζώα επηρεάζονται και το 85% των ειδών αφανίζεται.
2. Ύστερη Δεβόνια εξαφάνιση: 375–360 εκατομμύρια χρόνια πριν.
Το κλίμα γίνεται ψυχρότερο και τα φτωχά σε οξυγόνο ύδατα έρχονται στην επιφάνεια. Ορισμένοι επιστήμονες θεωρούν ότι το ψύχος οφείλεται σε πρόσκρουση μετεωρίτη. Το 80% των ειδών αφανίζεται.
3. Πέρμια-Τριασική εξαφάνιση: 252 εκατομμύρια χρόνια πριν.
Ένα ηφαίστειο στη Σιβηρία εκτοξεύει 2 εκατομμύρια κυβικά χιλιόμετρα λάβας. Σκόνη και τέφρα σκιάζουν τον ήλιο και η στάθμη της θάλασσας υποχωρεί, έτσι ώστε μόνο το 13% της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας να καλύπτεται από νερό. Το 95% των ειδών αφανίζεται. Η μεγάλη αυτή εξαφάνιση είναι γνωστή ως το "μεγάλο θανατικό".
4. Τριασική-Ιουρασική εξαφάνιση: 201,3 εκατομμύρια χρόνια πριν.
Ίσως να υπήρξε μία έξαρση στην ηφαιστειακή δραστηριότητα, ενώ υπάρχουν ενδείξεις για άνοδο της παγκοσμίας θερμοκρασίας. Περίπου το 80% όλων των ειδών αφανίζεται.
5. Κρητιδική - Παλαιογενής εξαφάνιση: 66 εκατομμύρια χρόνια πριν.
Ισχυρές ηφαιστειακές εκρήξεις στην περιοχή της σημερινής Ινδίας απελευθερώνουν μεγάλες ποσότητες τέφρας και αερίων. Επιπλέον, ένας μετεωρίτης με διάμετρο 10 χλμ. προσκρούει στη Γη και προκαλεί παγκόσμιο «πυρηνικό χειμώνα» Το 75% όλων των ειδών αφανίζεται.
πηγές: Wikipedia, physics4u, mde-didaktiki.biol.uoa.
Έλλειψη Οξυγόνου. Το κλίμα αλλάζει από θερμό σε ψυχρό και στην υπερήπειρο Γκοντβάνα σχηματίζονται μεγάλοι παγετώνες. Κατά περιόδους, η στάθμη της θάλασσας πέφτει, ενώ άλλες φορές ύδατα φτωχά σε οξυγόνο ανέρχονται από τα βάθη του ωκεανού. Σχεδόν όλα τα θαλάσσια ζώα επηρεάζονται και το 85% των ειδών αφανίζεται.
2. Ύστερη Δεβόνια εξαφάνιση: 375–360 εκατομμύρια χρόνια πριν.
Το κλίμα γίνεται ψυχρότερο και τα φτωχά σε οξυγόνο ύδατα έρχονται στην επιφάνεια. Ορισμένοι επιστήμονες θεωρούν ότι το ψύχος οφείλεται σε πρόσκρουση μετεωρίτη. Το 80% των ειδών αφανίζεται.
3. Πέρμια-Τριασική εξαφάνιση: 252 εκατομμύρια χρόνια πριν.
Ένα ηφαίστειο στη Σιβηρία εκτοξεύει 2 εκατομμύρια κυβικά χιλιόμετρα λάβας. Σκόνη και τέφρα σκιάζουν τον ήλιο και η στάθμη της θάλασσας υποχωρεί, έτσι ώστε μόνο το 13% της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας να καλύπτεται από νερό. Το 95% των ειδών αφανίζεται. Η μεγάλη αυτή εξαφάνιση είναι γνωστή ως το "μεγάλο θανατικό".
4. Τριασική-Ιουρασική εξαφάνιση: 201,3 εκατομμύρια χρόνια πριν.
Ίσως να υπήρξε μία έξαρση στην ηφαιστειακή δραστηριότητα, ενώ υπάρχουν ενδείξεις για άνοδο της παγκοσμίας θερμοκρασίας. Περίπου το 80% όλων των ειδών αφανίζεται.
5. Κρητιδική - Παλαιογενής εξαφάνιση: 66 εκατομμύρια χρόνια πριν.
Ισχυρές ηφαιστειακές εκρήξεις στην περιοχή της σημερινής Ινδίας απελευθερώνουν μεγάλες ποσότητες τέφρας και αερίων. Επιπλέον, ένας μετεωρίτης με διάμετρο 10 χλμ. προσκρούει στη Γη και προκαλεί παγκόσμιο «πυρηνικό χειμώνα» Το 75% όλων των ειδών αφανίζεται.
πηγές: Wikipedia, physics4u, mde-didaktiki.biol.uoa.
Τα αίτια της ανθρωπογενούς εξαφάνισης ειδών
- Το ανθρώπινο είδος αυξάνεται συνεχώς εις βάρος των υπολοίπων έμβιων όντων του πλανήτη. Ο ανθρώπινος πληθυσμός αυξάνεται έχοντας ήδη αγγίξει τα 7,5 δισεκατομμύρια (το 2018). Για να ικανοποιηθούν οι ανάγκες του πληθυσμού καταλαμβάνονται όλο και περισσότερες εκτάσεις για κατοικία, υποδομές, καλλιέργειες εις βάρος των φυσικών εκτάσεων και βιότοπων. Το 80% των θηλαστικών και πουλιών που απειλούνται, σε παγκόσμιο επίπεδο, οφείλεται στην καταστροφή των βιοτόπων τους.
- Παράνομο κυνήγι. Το υπέρμετρο και παράνομο κυνήγι και ψάρεμα, η κοπή των δέντρων και το παράνομο εμπόριο ζώων έχουν οδηγήσει στην εξαφάνιση πολλών ειδών και στην απειλή ακόμα περισσότερων. Μετά το εμπόριο των ναρκωτικών και όπλων, το επικερδέστερο εμπόριο είναι το εμπόριο άγριων ζώων και φυτών.
- Ρύπανση του περιβάλλοντος. Η ανάπτυξη του πολιτισμού έχει ως αποτέλεσμα και τη ρύπανση του εδάφους, των θαλασσών, των γλυκών νερών (ποτάμια, λίμνες, υδροφόρος ορίζοντας) και του αέρα. Αυτό οδηγεί είτε στην άμεση δηλητηρίαση των ειδών, είτε στην έμμεση με την καταστροφή των βιοτόπων τους (π.χ. νέκρωση βυθού, όξινη βροχή).
- Αλλαγή του κλίματος. Φαινόμενα που προέκυψαν από την ανθρώπινη δραστηριότητα, όπως η τρύπα του όζοντος και το φαινόμενο του θερμοκηπίου, με την εκπομπή εξωφρενικά μεγάλων ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, έχουν ως αποτέλεσμα την τακτική εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων και την άνοδο της θερμοκρασίας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την άμεση εξαφάνιση ειδών λόγω μεταβολής των συνθηκών διαβίωσης και την έμμεση με την εξαφάνιση των φυσικών βιότοπων των ειδών. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, αν συνεχιστεί η άνοδος της θερμοκρασίας, προβλέπεται η εξαφάνιση μέχρι και ενός εκατομμυρίου ειδών.
- Απώλεια Βιοτόπων. Η κυριότερη απειλή για τα ζώα και τα φυτά είναι η καταστροφή των βιοτόπων τους. Χαρακτηριστική περίπτωση ανθρώπινης επέμβασης στη φύση που μπορεί να οδηγήσει σε αφανισμό κάποια είδη, είναι τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα. Η δημιουργία π.χ. ενός φράγματος μπορεί να αλλάξει τόσο δραματικά το περιβάλλον, ώστε πολλά είδη φυτών και ζώων της συγκεκριμένης περιοχής να μην κατορθώσουν να προσαρμοστούν. Αν μάλιστα τα είδη αυτά είναι σπάνια και έχουν περιορισμένους πληθυσμούς, τότε κινδυνεύει να χαθεί το είδος στο σύνολό του.
Πηγή: https://www.biomatiko.gr/wp-content/uploads/2015/07/zwa.pdf
|
|
|
Γιατί πρέπει να προστατεύσουμε τα ζώα υπό εξαφάνιση;
- Ανθρωπιστικό επιχείρημα: Αν και ο άνθρωπος κατάφερε να αναπτυχθεί τόσο ώστε να φτιάξει έναν πολιτισμό πολύ πολυπλοκότερο από τους υπόλοιπους ζωντανούς οργανισμούς στη γη, κομμάτι αυτού του πολιτισμού, που με αλαζονεία κατατάσσουμε ως ανώτερο, είναι και ο σεβασμός απέναντι στους πιο αδύναμους. Η "ανωτερότητα" του ανθρώπου δεν θα αποδειχθεί μέσα από την κατασκευή περίπλοκων οπλικών συστημάτων, ούτε την ανέγερση άψυχων τσιμεντουπόλεων. Ο σεβασμός απέναντι στα υπόλοιπα είδη είναι ένα στοιχείο που θα καθορίσει το πραγματικό ηθικό πρόσημο του ανθρώπινου πολιτισμού.
- Χρηστικό επιχείρημα: Ο άνθρωπος τοποθετεί τον εαυτό του στην κορυφή της πυραμίδας των ζώων και μέσα στην αλαζονεία του πιστεύει ότι μπορεί να επιβιώσει ακόμη και αν δεν σέβεται τους υπόλοιπους οργανισμού. Ωστόσο, η βιοποικιλότητα είναι μια συνθήκη που ευνοεί την αρμονική συνύπαρξη όλων. Κάθε κρίκος από αυτή την αλυσίδα που σπάει αφήνει πίσω του ένα κενό που δύσκολα μπορεί να αναπληρωθεί.
- Επαναφορά στη φύση: Μέσα στις ανέσεις που έχουμε εξασφαλίσει από τον τεχνικό πολιτισμό μας, έχουμε ξεχάσει ότι ο άνθρωπος είναι ένα κομμάτι της φύσης αναπόσπαστο. Αυτή τη φύση μέσα μας και γύρω μας οφείλουμε να την προστατεύουμε και να τη σεβόμαστε ως αξία καθ' αυτή και όχι απλώς ως μέσο για τη βελτίωση των συνθηκών της δικής μας ζωής.
"Πώς θα ήταν τα όνειρα των παιδιών αν δεν υπήρχαν τα λιοντάρια, οι τίγρεις και τα δελφίνια;
Μερικά είδη είναι τόσο ισχυρά στη φαντασία μας, που αποτελούν για μας τα ζωντανά πρόσωπα της βιοποικιλότητας. Η μάχη για τη διατήρησή τους είναι η ίδια μάχη για να κρατήσουμε την επαφή μας με τη φύση ζωντανή.
Τα ζώα αυτά είναι εξίσου ισχυρές παρουσίες στη φυσική ζωή του πλανήτη μας. Τα προστατεύουμε, γιατί μαζί τους προστατεύουμε ολόκληρα τα σπάνια οικοσυστήματα που τα στηρίζουν. Ακόμα, διασώζουμε πολλές λιγότερο 'διάσημες' υπάρξεις, που μπορεί σε μας να παραμένουν άγνωστες, όμως μαζί τους αποτελούν την άρρηκτη αλυσίδα της ζωής". WWF Hellas
Πάτησε εδώ για να μπεις στη σελίδα της WWF και να δεις πληροφορίες για τα ζώα που απειλούνται σήμερα με εξαφάνιση.
Μερικά είδη είναι τόσο ισχυρά στη φαντασία μας, που αποτελούν για μας τα ζωντανά πρόσωπα της βιοποικιλότητας. Η μάχη για τη διατήρησή τους είναι η ίδια μάχη για να κρατήσουμε την επαφή μας με τη φύση ζωντανή.
Τα ζώα αυτά είναι εξίσου ισχυρές παρουσίες στη φυσική ζωή του πλανήτη μας. Τα προστατεύουμε, γιατί μαζί τους προστατεύουμε ολόκληρα τα σπάνια οικοσυστήματα που τα στηρίζουν. Ακόμα, διασώζουμε πολλές λιγότερο 'διάσημες' υπάρξεις, που μπορεί σε μας να παραμένουν άγνωστες, όμως μαζί τους αποτελούν την άρρηκτη αλυσίδα της ζωής". WWF Hellas
Πάτησε εδώ για να μπεις στη σελίδα της WWF και να δεις πληροφορίες για τα ζώα που απειλούνται σήμερα με εξαφάνιση.
Τρόποι προστασίας των ζώων
- Παιδεία: Τα σχολεία οφείλουν να καλλιεργήσουν στους μαθητές τις ευαισθησίες εκείνες που θα τους καταστήσουν πολίτες υπεύθυνους. Η επαφή με τα ζώα και η ανάπτυξη μιας σχέσης σεβασμού και φροντίδας είναι μέρος των καθηκόντων της βασικής εκπαίδευσης.
- Η οικογένεια: Μέσα από την οικογένεια το παιδί θα μάθει από μικρή ηλικία να σέβεται και να φροντίζει τα υπόλοιπα ζώα. Η σχέση με ένα κατοικίδιο μαθαίνει στα παιδιά τις ευθύνες τους απέναντι στα ζώα, αλλά και τα βοηθάει να αναπτύξουν μια σχέση αγάπης.
- Η πολιτεία: Το ίδιο το κράτος θα πρέπει να θεσμοθετήσει συντονισμένους τρόπους προστασίας των ειδών υπό εξαφάνιση. Μέσα από τη δημιουργία προστατευμένων βιότοπων και την εφαρμογή νόμων που θα περιορίζουν τη λαθροθηρία, το κράτος μπορεί να προστατεύσει ένα μεγάλο κομμάτι των πληθυσμών που κινδυνεύουν από την ανθρώπινη παρέμβαση.
- Οι φιλοζωικές οργανώσεις: Οργανώσεις όπως η WWF έχουν αναλάβει το μεγαλύτερο μέρος της προστασίας και της φροντίδας των ειδών που απειλούνται με εξαφάνιση.
|
Ο Δημήτρης, μαθητής της Α' Λυκείου, έφτιαξε ένα site για να μας ευαισθητοποιήσει σχετικά με τη ραγδαία μείωση του πληθυσμού των μελισσών τα τελευταία χρόνια και τις καταστροφικές συνέπειες που έχει αυτή σε όλους μας. Μπες στο site https://www.savethebe.es/ για να μάθεις περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το οικολογικό αυτό πρόβλημα αλλά και τρόπους με τους οποίους όλοι μας μπορούμε να βοηθήσουμε ώστε η κατάσταση να ανατραπεί! |
|
Έρχεται ο έκτος αφανισμός ειδών και φταίμε εμείς!
Ο πλανήτης Γη είναι σε μια κρίσιμη καμπή. Η κλιματική αλλαγή δεν αφήνει περιθώρια για διαφωνίες. Όμως πόσο γρήγορα θα συμβούν όλα αυτά τα δεινά; Γνωρίζουμε άραγε πότε θα εξαφανιστούν όλα τα είδη από προσώπου γης, δηλαδή πότε θα γίνει η 6η μαζική εξαφάνιση ειδών; Νέα έρευνα από το αυτόνομο εθνικό πανεπιστήμιο του Μεξικό, προσπαθεί να ρίξει φως στο συγκεκριμένο ζήτημα, αποκαλύπτοντας όχι μόνο ότι τα είδη εξαφανίζονται με φρενήρεις ρυθμούς στις μέρες, αλλά και ότι υπαίτιος για αυτό είναι… το ανθρώπινο είδος. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι ενώ το φυσιολογικό είναι να εξαφανίζονται 9 είδη κάθε αιώνα, από το 1990 ως σήμερα έχουν εξαφανιστεί ήδη 500!
Μεταξύ των οικολόγων και των παλαιοντολόγων υπάρχει σήμερα μια γενική ομοφωνία ότι ο άνθρωπος σπρώχνει τον πλανήτη στο έκτο κύμα μαζικής εξαφάνισης ειδών. Η νέα μελέτη επιχειρεί να πείσει όσους αμφιβάλλουν ότι δεν πρόκειται για σενάριο καταστροφολογίας που βασίζεται σε υπερβολικές εκτιμήσεις. Η τελευταία φορά που κάτι τέτοιο συνέβη στον πλανήτη ήταν με την εξαφάνιση των δεινοσαύρων πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια όταν, σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία, ένας μεγάλος αστεροειδής συνετρίβη σε περιοχή του σημερινού Μεξικού πυροδοτώντας μια πυρηνική έκρηξη μεγατόνων.
Όπως αναφέρει ο Πολ Έρλικ, καθηγητής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ ο οποίος συμμετείχε επίσης στην έρευνα, τα ευρήματα των ερευνών τους «δείχνουν χωρίς σημαντικό περιθώριο αμφιβολίας ότι περνάμε σήμερα στο έκτο συμβάν μαζικής εξαφάνισης», αυτή τη φορά με υπαίτιο τον άνθρωπο αφού χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση ο ρυθμός απώλειας ειδών θα ήταν 100 φορές χαμηλότερος!
Επειδή η συγκέντρωση αναλυτικών στοιχείων για τα διάφορα είδη που έχουν εμφανιστεί και εξαφανιστεί από τον πλανήτη μας στα 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια της ιστορίας του είναι ουσιαστικά αδύνατη, οι ερευνητές έκαναν μια εκτίμηση του μέσου ρυθμού εξαφάνισης των σπονδυλωτών ζώων. Συμπέραναν, λοιπόν, ότι τα ζώα με σπονδυλική στήλη εξαφανίζονται δύο φορές ταχύτερα από αυτό που υποστηρίζουν παλαιότερες μελέτες, όπως αυτή που δημοσιεύτηκε το 2011 στο περιοδικό Nature και που έδειχνε ότι, σε κανονικές συνθήκες, συμβαίνουν σχεδόν δύο εξαφανίσεις ειδών ανά 10.000 είδη σπονδυλωτών κάθε αιώνα.
Για να υπολογίσουν τον τρέχοντα ρυθμό εξαφάνισης, οι ερευνητές αξιοποίησαν δεδομένα της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN), τον οργανισμό που εκδίδει την επίσημη Κόκκινη Λίστα των απειλούμενων ειδών. Τα στοιχεία δείχνουν ότι, από το 1900 έως σήμερα έχουν εξαφανιστεί σχεδόν 500 σπονδυλόζωα, συγκριτικά με τα εννέα που θα περίμενε κανείς με βάση τον μέσο όρο.
Ουσιαστικά, ο ρυθμός εξαφάνισης είναι συγκρίσιμος με αυτόν που καταγράφηκε στα πέντε προηγούμενα κύματα μαζικής εξαφάνισης. «Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν παραδείγματα ζώων που είναι ουσιαστικά ζωντανοί νεκροί» σχολιάζει ο Δρ Έρλικ. «Θέλουμε να τονίσουμε ότι οι υπολογισμοί μας πιθανότατα υποτιμούν τη σοβαρότητα της κρίσης, αφού στόχος μας ήταν να θέσουμε ένα ρεαλιστικό κατώτατο όριο για τις επιπτώσεις του ανθρώπου στη βιοποικιλότητα» τονίζει η ομάδα του.
Πως καταστρέφει ο άνθρωπος τη γη
Δεύτερη μελέτη, με επικεφαλής τον Μαρκ Γουίλιαμς παλαιοντολόγο στο πανεπιστήμιο του Λέστερ, αποκάλυψε ορισμένες ιδιαίτερα εντυπωσιακές πληροφορίες. Κατ 'αρχάς, οι εξαφανίσεις ειδών στο παρελθόν έχουν γίνει από μαζικές ηφαιστειακές εκρήξεις οι οποίες δηλητηρίασαν την ατμόσφαιρα και τις θάλασσες, από προσκρούσεις μεγάλων αστεροειδών στον πλανήτη και από την ταχεία αλλαγή του κλίματος. Κανένα από αυτά δεν ισχύει στις μέρες μας – ούτε καν η κλιματική αλλαγή, η οποία εξακολουθεί να είναι μόνο στα αρχικά της στάδια.
Αντ 'αυτού, οι εξαφανίσεις ειδών οφείλονται μόνο σε ένα και μόνο ένα είδος, τον Homo sapiens. Το είδος μας ελέγχει τώρα κάπου μεταξύ 25% και 40% της πρωτογενούς παραγωγικότητας στη Γη. Είναι μια παραγωγή σε μεγάλες περιοχές της γης, η οποία γίνεται με εξόρυξη εκατομμύρια τόνων αζώτου από τον αέρα με τη μέθοδο Haber-Bosch και μεγάλων ποσοτήτων φωσφορικού άλατος από το έδαφος. Αυτές οι «σούπερ-καλλιέργειες» ταΐζονται σε ζώα που εκτρέφονται για ευρεία κατανάλωση. Το μέγεθος αυτής της λειτουργίας είναι ένας μεγάλος λόγος για την τρέχουσα μαζικής εξαφάνισης άλλων οργανισμών.
Ο επιστήμονας Vaclav Smil, του Πανεπιστημίου της Μανιτόμπα, έχει υπολογίσει ότι μόνο κατά μάζα, οι άνθρωποι σήμερα αποτελούν το ένα τρίτο των σπονδυλωτών της γης και τα ζώα που καταναλώνουμε για τροφή - αγελάδες, γουρούνια, πρόβατα - αποτελούν περίπου τα άλλα δύο τρίτα. Όλα τα άγρια ζώα - ελέφαντες, καμηλοπαρδάλεις, τίγρεις και ούτω καθεξής - είναι τώρα λιγότερο από το 5% κατά μάζα. Είναι μια απόδειξη διατηρούμε σε ζωή μόνο αυτά που μπορούμε να καταναλώσουμε!
Οι άνθρωποι αλλάζουν τα πράγματα και με άλλους τρόπους. Η ενέργεια από τη φωτοσύνθεση δεν είναι αρκετή και εξάγουμε φωτοσυνθετική ενέργεια από το έδαφος, όπως υδρογονάνθρακες, σε τεράστιες ποσότητες, για να τη χρησιμοποιήσετε για να τροφοδοτήσουμε τις μηχανές μας. Αυτές οι μηχανές - αυτοκίνητα, αεροπλάνα, υπολογιστές και άλλα πολλά - έχουν, σε συνδυασμό με το ανθρώπινο λογισμικό τους, έχουν ονομαστεί τεχνόσφαιρα από το γεωλόγο Πίτερ Haff του Πανεπιστημίου Duke. Ο ίδιος θεωρεί ότι η τεχνόσφαιρα είναι ένα σύστημα με τη δική του εσωτερική δυναμική (την οποία οι άνθρωποι σήμερα χρησιμοποιούν, αλλά στην πραγματικότητα δεν ελέγχουν) – και είναι ένα παρακλάδι της βιόσφαιρας. Μάλιστα, εξελίσσεται με ταχύτητα φωτός σε σχέση με τη βιολογική εξέλιξη.
Επιμέλεια Γιώργος Καλλίνης, πηγή: https://www.typosthes.gr/ygeia-epistimi/eco-news-periballon/67991_stanfornt-erhetai-o-ektos-afanismos-eidon-kai-ftaime-emeis
Ο πλανήτης Γη είναι σε μια κρίσιμη καμπή. Η κλιματική αλλαγή δεν αφήνει περιθώρια για διαφωνίες. Όμως πόσο γρήγορα θα συμβούν όλα αυτά τα δεινά; Γνωρίζουμε άραγε πότε θα εξαφανιστούν όλα τα είδη από προσώπου γης, δηλαδή πότε θα γίνει η 6η μαζική εξαφάνιση ειδών; Νέα έρευνα από το αυτόνομο εθνικό πανεπιστήμιο του Μεξικό, προσπαθεί να ρίξει φως στο συγκεκριμένο ζήτημα, αποκαλύπτοντας όχι μόνο ότι τα είδη εξαφανίζονται με φρενήρεις ρυθμούς στις μέρες, αλλά και ότι υπαίτιος για αυτό είναι… το ανθρώπινο είδος. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι ενώ το φυσιολογικό είναι να εξαφανίζονται 9 είδη κάθε αιώνα, από το 1990 ως σήμερα έχουν εξαφανιστεί ήδη 500!
Μεταξύ των οικολόγων και των παλαιοντολόγων υπάρχει σήμερα μια γενική ομοφωνία ότι ο άνθρωπος σπρώχνει τον πλανήτη στο έκτο κύμα μαζικής εξαφάνισης ειδών. Η νέα μελέτη επιχειρεί να πείσει όσους αμφιβάλλουν ότι δεν πρόκειται για σενάριο καταστροφολογίας που βασίζεται σε υπερβολικές εκτιμήσεις. Η τελευταία φορά που κάτι τέτοιο συνέβη στον πλανήτη ήταν με την εξαφάνιση των δεινοσαύρων πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια όταν, σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία, ένας μεγάλος αστεροειδής συνετρίβη σε περιοχή του σημερινού Μεξικού πυροδοτώντας μια πυρηνική έκρηξη μεγατόνων.
Όπως αναφέρει ο Πολ Έρλικ, καθηγητής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ ο οποίος συμμετείχε επίσης στην έρευνα, τα ευρήματα των ερευνών τους «δείχνουν χωρίς σημαντικό περιθώριο αμφιβολίας ότι περνάμε σήμερα στο έκτο συμβάν μαζικής εξαφάνισης», αυτή τη φορά με υπαίτιο τον άνθρωπο αφού χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση ο ρυθμός απώλειας ειδών θα ήταν 100 φορές χαμηλότερος!
Επειδή η συγκέντρωση αναλυτικών στοιχείων για τα διάφορα είδη που έχουν εμφανιστεί και εξαφανιστεί από τον πλανήτη μας στα 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια της ιστορίας του είναι ουσιαστικά αδύνατη, οι ερευνητές έκαναν μια εκτίμηση του μέσου ρυθμού εξαφάνισης των σπονδυλωτών ζώων. Συμπέραναν, λοιπόν, ότι τα ζώα με σπονδυλική στήλη εξαφανίζονται δύο φορές ταχύτερα από αυτό που υποστηρίζουν παλαιότερες μελέτες, όπως αυτή που δημοσιεύτηκε το 2011 στο περιοδικό Nature και που έδειχνε ότι, σε κανονικές συνθήκες, συμβαίνουν σχεδόν δύο εξαφανίσεις ειδών ανά 10.000 είδη σπονδυλωτών κάθε αιώνα.
Για να υπολογίσουν τον τρέχοντα ρυθμό εξαφάνισης, οι ερευνητές αξιοποίησαν δεδομένα της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN), τον οργανισμό που εκδίδει την επίσημη Κόκκινη Λίστα των απειλούμενων ειδών. Τα στοιχεία δείχνουν ότι, από το 1900 έως σήμερα έχουν εξαφανιστεί σχεδόν 500 σπονδυλόζωα, συγκριτικά με τα εννέα που θα περίμενε κανείς με βάση τον μέσο όρο.
Ουσιαστικά, ο ρυθμός εξαφάνισης είναι συγκρίσιμος με αυτόν που καταγράφηκε στα πέντε προηγούμενα κύματα μαζικής εξαφάνισης. «Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν παραδείγματα ζώων που είναι ουσιαστικά ζωντανοί νεκροί» σχολιάζει ο Δρ Έρλικ. «Θέλουμε να τονίσουμε ότι οι υπολογισμοί μας πιθανότατα υποτιμούν τη σοβαρότητα της κρίσης, αφού στόχος μας ήταν να θέσουμε ένα ρεαλιστικό κατώτατο όριο για τις επιπτώσεις του ανθρώπου στη βιοποικιλότητα» τονίζει η ομάδα του.
Πως καταστρέφει ο άνθρωπος τη γη
Δεύτερη μελέτη, με επικεφαλής τον Μαρκ Γουίλιαμς παλαιοντολόγο στο πανεπιστήμιο του Λέστερ, αποκάλυψε ορισμένες ιδιαίτερα εντυπωσιακές πληροφορίες. Κατ 'αρχάς, οι εξαφανίσεις ειδών στο παρελθόν έχουν γίνει από μαζικές ηφαιστειακές εκρήξεις οι οποίες δηλητηρίασαν την ατμόσφαιρα και τις θάλασσες, από προσκρούσεις μεγάλων αστεροειδών στον πλανήτη και από την ταχεία αλλαγή του κλίματος. Κανένα από αυτά δεν ισχύει στις μέρες μας – ούτε καν η κλιματική αλλαγή, η οποία εξακολουθεί να είναι μόνο στα αρχικά της στάδια.
Αντ 'αυτού, οι εξαφανίσεις ειδών οφείλονται μόνο σε ένα και μόνο ένα είδος, τον Homo sapiens. Το είδος μας ελέγχει τώρα κάπου μεταξύ 25% και 40% της πρωτογενούς παραγωγικότητας στη Γη. Είναι μια παραγωγή σε μεγάλες περιοχές της γης, η οποία γίνεται με εξόρυξη εκατομμύρια τόνων αζώτου από τον αέρα με τη μέθοδο Haber-Bosch και μεγάλων ποσοτήτων φωσφορικού άλατος από το έδαφος. Αυτές οι «σούπερ-καλλιέργειες» ταΐζονται σε ζώα που εκτρέφονται για ευρεία κατανάλωση. Το μέγεθος αυτής της λειτουργίας είναι ένας μεγάλος λόγος για την τρέχουσα μαζικής εξαφάνισης άλλων οργανισμών.
Ο επιστήμονας Vaclav Smil, του Πανεπιστημίου της Μανιτόμπα, έχει υπολογίσει ότι μόνο κατά μάζα, οι άνθρωποι σήμερα αποτελούν το ένα τρίτο των σπονδυλωτών της γης και τα ζώα που καταναλώνουμε για τροφή - αγελάδες, γουρούνια, πρόβατα - αποτελούν περίπου τα άλλα δύο τρίτα. Όλα τα άγρια ζώα - ελέφαντες, καμηλοπαρδάλεις, τίγρεις και ούτω καθεξής - είναι τώρα λιγότερο από το 5% κατά μάζα. Είναι μια απόδειξη διατηρούμε σε ζωή μόνο αυτά που μπορούμε να καταναλώσουμε!
Οι άνθρωποι αλλάζουν τα πράγματα και με άλλους τρόπους. Η ενέργεια από τη φωτοσύνθεση δεν είναι αρκετή και εξάγουμε φωτοσυνθετική ενέργεια από το έδαφος, όπως υδρογονάνθρακες, σε τεράστιες ποσότητες, για να τη χρησιμοποιήσετε για να τροφοδοτήσουμε τις μηχανές μας. Αυτές οι μηχανές - αυτοκίνητα, αεροπλάνα, υπολογιστές και άλλα πολλά - έχουν, σε συνδυασμό με το ανθρώπινο λογισμικό τους, έχουν ονομαστεί τεχνόσφαιρα από το γεωλόγο Πίτερ Haff του Πανεπιστημίου Duke. Ο ίδιος θεωρεί ότι η τεχνόσφαιρα είναι ένα σύστημα με τη δική του εσωτερική δυναμική (την οποία οι άνθρωποι σήμερα χρησιμοποιούν, αλλά στην πραγματικότητα δεν ελέγχουν) – και είναι ένα παρακλάδι της βιόσφαιρας. Μάλιστα, εξελίσσεται με ταχύτητα φωτός σε σχέση με τη βιολογική εξέλιξη.
Επιμέλεια Γιώργος Καλλίνης, πηγή: https://www.typosthes.gr/ygeia-epistimi/eco-news-periballon/67991_stanfornt-erhetai-o-ektos-afanismos-eidon-kai-ftaime-emeis
