Αόριστος Β'
Πολλά ρήματα σχηματίζουν τον ενεργητικό και μέσο αόριστο από το θέμα με τις ολικές καταλήξεις του αντίστοιχου παρατατικού στην οριστική και του αντίστοιχου ενεστώτα στις άλλες εγκλίσεις (καθώς και στο απαρέμφατο και τη μετοχή). Ο αόριστος αυτός λέγεται (ενεργητικός ή μέσος) αόριστος δεύτερος.
→ Ο αόρ. β΄ στην οριστική έχει τις καταλήξεις του αντίστοιχου παρατατικού και στις άλλες εγκλίσεις έχει τις καταλήξεις του αντίστοιχου ενεστώτα. Ξεχωρίζεται όμως από το θέμα του, που είναι διαφορετικό από το θέμα του ενεστώτα και του παρατατικού.
→ Ο αόρ. β΄ στην οριστική έχει τις καταλήξεις του αντίστοιχου παρατατικού και στις άλλες εγκλίσεις έχει τις καταλήξεις του αντίστοιχου ενεστώτα. Ξεχωρίζεται όμως από το θέμα του, που είναι διαφορετικό από το θέμα του ενεστώτα και του παρατατικού.
Παρατηρήσεις
Στην ενεργητική φωνή:
Στην ενεργητική φωνή:
- Το απαρέμφατο και η μετοχή τονίζονται πάντοτε στη λήγουσα (το απαρέμφατο με περισπωμένη και η μετοχή αρσενικού με οξεία)· μαθεῖν, ἐλθεῖν - μαθών, ἐλθών.
- Το β΄ ενικό πρόσ. της προστακτικής των ρ. ἔρχομαι, εὑρίσκω, λαμβάνω, λέγω και ὁρῶ, όταν δεν είναι σύνθετο, τονίζεται στη λήγουσα: (ἔρχομαι - ἦλθον) ἐλθέ, (εὑρίσκω - ηὗρον) εὑρέ, (λαμβάνω - ἔλαβον) λαβέ, (λέγω - εἶπον) εἰπέ, (ὁρῶ - εἶδον) ἰδὲ (ἀλλά: ἄπελθε, ἔξευρε, παράλαβε, πρόειπε, πάριδε).
- Το απαρέμφατο (είτε απλό είτε σύνθετο) τονίζεται στην παραλήγουσα: γενέσθαι, λαβέσθαι - συγγενέσθαι, ἀντιλαβέσθαι.
- Το β΄ ενικό πρόσ. της προστακτικής (είτε απλό είτε σύνθετο) κανονικά τονίζεται στη λήγουσα και παίρνει περισπωμένη: γενοῦ, λαβοῦ - συγγενοῦ, ἀντιλαβοῦ· αν όμως είναι μονοσύλλαβο και σύνθετο με δισύλλαβη πρόθεση, ανεβάζει τον τόνο στην παραλήγουσα: (ἔχομαι - ἐσχόμην) σχοῦ - παράσχου, (ἕπομαι - ἑσπόμην) σποῦ - ἐπίσπου.
1. Να συμπληρώσετε τα κενά με τον κατάλληλο τύπο αορίστου β΄ του ρήματος που δίνεται σε παρένθεση:
2. Να γράψετε το β΄ ενικό πρόσωπο όλων των εγκλίσεων του αορίστου β΄ των ρημάτων: γίγνομαι, λανθάνω, πίπτω, ἔρχομαι
3. Να γράψετε το β΄ πληθυντικό πρόσωπο όλων των εγκλίσεων του αορίστου β΄ των ρημάτων: λέγω, ὁρῶ , πάσχω, ἁμαρτάνω
4. Να γράψετε το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο όλων των εγκλίσεων του Αορίστου β΄ των ρημάτων: λαμβάνω, εὑρίσκω, τρέχω
5. Να σχηματίσετε τους ζητούμενους τύπους στον αόριστο β΄:
6. Να μεταφέρετε καθέναν από τους παρακάτω τύπους στον αντίστοιχο τύπο του αορίστου β΄:
7. Να αντικαταστήσετε στις ακόλουθες προτάσεις τους υπογραμμισμένους τύπους του ενεστώτα με τους ίδιους τύπους του αορίστου β΄:
8. Να αναγνωριστούν οι τύποι αορίστου β΄ που υπάρχουν στα ακόλουθα παραδείγματα:
9. Να συμπληρωθούν τα κενά με τον κατάλληλο τύπο του αορίστου β΄ των ρημάτων που είναι σε παρένθεση:
- 1. Ὀκνῶ μή μάταιος ἡμῖν ἡ στρατεία……………….(γίγνομαι, υποτ.).
- 2. Οἱ Ἕλληνες……………………(αἰσθάνομαι, ορ.) ὅτι βασιλεύς ἐν τοῖς σκευοφόροις εἴη.
- 3. Ὁ βάρβαρος ἐπί τήν Ἑλλάδα δουλωσάμενος……………….(ἔρχομαι, ορ.).
- 4. Δεῖ γράμματα………………(μανθάνω, απαρ.) καί …………….(μανθάνω, μτχ.) νοῦν ἔχειν.
- 5. Ὅτε αὕτη ἡ μάχη………………….(γίγνομαι, ορ.), Τισσαφέρνης ἐν Σάρδεσιν …………………….(τυγχάνω, ορ.) ὤν.
- 6. Αναβαίνει οὖν ὁ Κῦρος……………….(λαμβάνω, μτχ.) Τισσαφέρνην ὡς φίλον ὄντα.
- 7. Ἀρταξέρξης ………………………. (συλλαμβάνω, ορ.) Κῦρον ὡς ἀποκτενῶν.
- 8. Διδάσκουσι αὐτούς ……………………. (πείθομαι, απρ) τοῖς νόμοις.
- 9. ………………….. (εὑρίσκω, προσ. β΄ενικό) τούς παῖδας, εἶπεν.
- 10. Οὐδείς τῶν βροτῶν ἄν……………………..(ἀπέρχομαι, ευκ.) πλοῦτον φέρων.
- 11. Ταῦτα μοι δοκοῦσιν οἱ πάλαι…………….(παρεισάγω, απαρ.).
- 12. ……………..(παραλαμβάνω, προσ., β΄ενικό) τά δῶρα τοῦ βασιλέως.
- 13. ............................ (ἀντιλαμβάνομαι, προστ. αορ.), σῶσον, ἐλέησον καί διαφύλαξον ἡμᾶς, ὁ Θεός, τῆ σῆ χάριτι.
- 14. ............................ (παρέχομαι, προστ. αορ. ) Κύριε.
- 15. Μή .................. (τρέπομαι, προστ. αορ.) ἐπί ῥαθυμίαν, ἀλλά σπεῦδε.
- 16. Ὁρῶ σε αποροῦντα, ποίαν ὁδόν ........................ (τρέπομαι, προστ. αορ.).
- 17. Φοβούμεθα μή οἱ πολέμιοι ....................... (αἱρῶ, υποτ. αορ.) τάς ναῦς .
- 18. Πολλοί εἰς τήν άρχήν άνελθόντες, υβρισταί καί άσεβεῖς ............................. (γίγνομαι, οριστ. αορ.)
2. Να γράψετε το β΄ ενικό πρόσωπο όλων των εγκλίσεων του αορίστου β΄ των ρημάτων: γίγνομαι, λανθάνω, πίπτω, ἔρχομαι
3. Να γράψετε το β΄ πληθυντικό πρόσωπο όλων των εγκλίσεων του αορίστου β΄ των ρημάτων: λέγω, ὁρῶ , πάσχω, ἁμαρτάνω
4. Να γράψετε το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο όλων των εγκλίσεων του Αορίστου β΄ των ρημάτων: λαμβάνω, εὑρίσκω, τρέχω
5. Να σχηματίσετε τους ζητούμενους τύπους στον αόριστο β΄:
- ἄγω: γ΄ πληθυντικό οριστικής
- αἱρῶ: β΄ πληθυντικό υποτακτικής
- ἁμαρτάνω: γ΄ ενικό ευκτικής
- λέγω: β΄ ενικό προστακτικής
- γίγνομαι: α΄ πληθυντικό υποτακτικής
- ἔρχομαι: απαρέμφατο
- ἐρωτῶ: β΄ ενικό οριστικής
- εὑρίσκομαι: β΄ πληθυντικό προστακτικής
- λανθάνομαι: γενική ενικού της μετοχής θηλυκού γένους
- πυνθάνομαι: β΄ενικό υποτακτικής.
6. Να μεταφέρετε καθέναν από τους παρακάτω τύπους στον αντίστοιχο τύπο του αορίστου β΄:
- φεύγοι
- φέρε
- πεπονθέναι
- μεμαθηκότες ὦμεν
- λελοιπὼς ἔστω
- λέξοιεν
- λανθάνοντι
- λάμβανε
- ἐρωτᾷς (υποτακτική)
- γενήσεσθαι
7. Να αντικαταστήσετε στις ακόλουθες προτάσεις τους υπογραμμισμένους τύπους του ενεστώτα με τους ίδιους τύπους του αορίστου β΄:
- Ἔπειτα δὲ οὓς μὲν ἂν ὑμεῖς πάντες αἱρῆσθε ἄρχοντας, ἐν οὐδεμιᾷ ἔσονται.
- Ταῦτα λέγω, ἵνα αἰσθάνησθε σαφῶς τὰ πράγματα.
- Λανθάνομεν ἀποδράντες.
- Κλέαρχος λαμβάνων τοὺς ὁπλίτας παραγίγνεται.
- Ὀρφεὺς εἰς Ἅιδου εἶσι, ἵνα παρὰ τοῦ Πλούτωνος τὴν Εὐριδίκην λαμβάνῃ.
- Πλάτων δὲ ὁ Ἀρίστωνος πρὸ τῶν Διονυσίων παριὼν ἤκουσε Σωκράτους.
- Οὐκ ἂν δέοι ἡμᾶς βουλεύεσθαι, ὁπότε οἱ πολέμιοι ἴοιεν.
- Ἐξιὼν ὁ θυρωρὸς λέγει.
- Ἐπὶ τὸ ἄκρον ἀναβαίνει Χειρίσοφος, πρὶν τινας αἰσθάνεσθαι τῶν πολεμίων.
- Οὐ πολὺν δ’ οὖν χρόνον ἐπέχων ἧκε καὶ ἐκέλευσεν ἡμᾶς εἰσιέναι.
8. Να αναγνωριστούν οι τύποι αορίστου β΄ που υπάρχουν στα ακόλουθα παραδείγματα:
- Κλέαρχος λαβών τούς ὁπλίτας παρεγένετο (=ήρθε για βοήθεια) Κύρῳ.
- Μή μέλλωμεν (=ας μην αργούμε), ἵνα μή ὁ καιρός παρέλθῃ.
- «Ὁ κύβος ἐρρίφθη» εἶπεν ὁ Καῖσαρ, Ῥουβίκωνα τόν ποταμόν διαβαίνων.
- Ἐξαπίνης (=αιφνιδιαστικά) οἱ πολέμιοι ἐπεφάνησαν καί ὑπ’ αὐτῶν βαλλόμενοι κατεκόπησάν (κατακόπτομαι, κατεκόπην) τινες τῶν Ἑλλήνων.
- Ῥωμαῖοι εἵλοντο (=εξέλεξαν) ὕπατον τόν Φαβρίκιον, ἵνα ἡ Ἱταλία ἀπαλλαγῇ τοῦ ἐκ τοῦ Πύρρου κινδύνου.
- Ὀρφεύς εἰς Ἅιδου ἦλθεν, ἵνα παρά τοῦ Πλούτωνος την Εύρυδίκην λάβῃ.
- Ὁ μέν εὐρών ἀγαθήν σύζυγον εὐτυχής γίγνεται, ὁ δέ μή τυχών ἀγαθῆς συζύγου ἅπαντα ἀπόλλυσιν (=χάνει).
9. Να συμπληρωθούν τα κενά με τον κατάλληλο τύπο του αορίστου β΄ των ρημάτων που είναι σε παρένθεση:
- Λύκος ..................... (ὁρῶ, μετοχή αρσ.) ποιμένας ἐσθίοντας (=να τρώνε) ἐν σκηνῇ πρόβατον, ἐγγύς ............ (προσέρχομαι, μετοχή αρσ.) ...........….(λέγω, οριστ. γ' εν.) «ἡλίκος ἄν ἦν ὑμῖν θόρυβος (= πόσο θόρυβο θα κάνατε) εἰ ἐγώ τοῦτο ἐποίουν».
- .............. (ὁρῶ, οριστ. α' πληθ.) τό φῶς τό ἀληθινόν, ...........…..(λαμβάνω, οριστ. α' πληθ.) πνεῦμα ἐπουράνιον, ............... (εὑρίσκω, οριστ. α' πληθ.) πίστιν ἀληθῆ, ἀδιαίρετον Τριάδα προσκυνοῦντες· αὕτη γάρ ἡμᾶς ἔσωσεν.
- Δημόκριτος ............... (λέγω, οριστ. γ' εν.), ὡς ὁ γαμβροῦ μέν……............... (ἐπιτυγχάνω, μετοχή αρσ.) ................ …..(εὑρίσκω, οριστ. γ' εν.) ὑιόν, ὁ δέ…. ........... (ἀποτυγχάνω, μετοχή αρσ.) ἀπώλεσε και θυγατέρα.
- Ἀγησίλαος, μικροῖς τοῖς παιδίοις οὖσι, κάλαμον περιβεβηκώς (= αφού καβάλησε ένα καλάμι) ὥσπερ ἵππον οἴκοι συνέπαιζεν· ὀφθείς δε ὑπό τινος τῶν φίλων (=όταν τον είδε κάποιος φίλος του)……………(λέγω, οριστ.γ΄ εν.) αὐτῶ μηδενί φράσαι (=να μην το πει σε κανέναν), πρίν ἄν καί αὐτός πατήρ παίδων…………..(γίγνομαι, υποτ. γ΄εν.)
- Διογένης……………( ὁρῶ, μετοχή αρσ.) ποτε τά Ἴσθμια αὐτός ἐστεφανώσατο(=ο ίδιος στεφάνωσε τον εαυτό του.) Ἐρωτηθείς δε, πῶς τολμᾷ στεφανώσασθαι οὐ νενικηκώς· Πολλούς,…………………(λέγω, οριστ. γ εν.) ἐναντίους νενίκηκα καί μεγάλους.
- Ὁ στρατηγός τόν πεζόν………….(ἐξάγω, μτχ) εἰς μάχην συνέλαβε.
- Οὐ ραδίως τήν φύσιν……………..(μεταβάλλω, ευκτ. β΄ενικ)
- Μή μέλλωμεν, ἵνα μή ὁ καιρός ……………..(παρέρχομαι, υποτ)
- Ὁ μέν……………(εὑρίσκω, μτχ) ἀγαθήν σύζυγον εὐτυχής γίγνεται.
- Ὀρφεύς ……………..(ἔρχομαι, οριστ) εἰς Ἅιδου, ἵνα τήν Εὐρυδίκην εὔρῃ.
- Πολλούς………..(λέγω, οριστ.γ΄ενικ) ἐναντίους ……….(λαμβάνω, υποτ)
- «Ὁ κύβος ἐρρίφθη»…………(λέγω, οριστ.) ὁ Καῖσαρ διαβαίνων τόν ποταμόν.
- Κλέαρχος ……………………(παραγίγνομαι, οριστ.) Κῦρῳ.