Αντωνυμίες

1. Προσωπικές αντωνυμίες

• Οι προσωπικές αντωνυμίες αναφέρονται στα τρία πρόσωπα του λόγου. 
• Στις πλάγιες πτώσεις του ενικού έχουμε δύο τύπους: τον δυνατό και τον αδύνατο. Ο δυνατός χρησιμοποιείται όταν υπάρχει έμφαση, ενώ ο αδύνατος όταν δεν υπάρχει έμφαση.

2. Δεικτικές αντωνυμίες

• Δεικτικές αντωνυμίες είναι αυτές που φανερώνουν δείξιμο. 
• Στα αρχαία Ελληνικά έχουμε τις εξής δεικτικές αντωνυμίες:​
  • οὗτος, αὕτη, τοῦτο
  • ἐκεῖνος, ἐκείνη, ἐκεῖνο
  • ὅδε, ἥδε, τόδε (= αυτός εδώ, αυτός δα, ο εξής)
  • τοιόσδε, τοιάδε, τοιόνδε ή τοιοῦτος, τοιαύτη, τοιοῦτο(ν) (= τέτοιος)
  • τοσόσδε, τοσήδε, τοσόνδε ή τοσοῦτος, τοσαύτη, τοσοῦτο(ν) (=τόσος)
  • τηλικόσδε, τηλικήδε, τηλικόνδε ή τηλικοῦτος, τηλικαύτη, τηλικοῦτο(ν) (= τόσο μεγάλος)

• Η αντωνυμία ὅδε, ἥδε, τόδε (= αυτός εδώ, αυτός δα, ο εξής) σχηματίζεται: από το άρθρο ὁ, ἡ, τὸ + το εγκλιτικό μόριο δὲ (που είναι άκλιτο).

• Η αντωνυμία τοιόσδε, τοιάδε, τοιόνδε σχηματίζεται: από την αντωνυμία τοῖος + το εγκλιτικό μόριο δὲ  (που είναι άκλιτο).

• Η αντωνυμία  τοιοῦτος, τοιαύτη, τοιοῦτο(ν) σχηματίζεται: από την αντωνυμία τοῖος + την αντωνυμία οὗτος.

• Η αντωνυμία  τοσόσδε, τοσήδε, τοσόνδε σχηματίζεται: από την αντωνυμία τόσος + το εγκλιτικό μόριο δὲ (που είναι άκλιτο).

• Η αντωνυμία  τοσοῦτος, τοσαύτη, τοσοῦτο(ν) σχηματίζεται: από την αντωνυμία τόσος + την αντωνυμία οὗτος.

• Η αντωνυμία τηλικόσδε, τηλικήδε, τηλικόνδε σχηματίζεται: από την αντωνυμία τηλίκος + το εγκλιτικό μόριο δὲ (που είναι άκλιτο).

• Η αντωνυμία  τηλικοῦτος, τηλικαύτη, τηλικοῦτο(ν) σχηματίζεται: από την αντωνυμία τηλίκος + την αντωνυμία οὗτος.​

3. Οριστική ή επαναληπτική αντωνυμία

Η αντωνυμία αὐτός, αὐτή, αὐτό στην αρχαία ελληνική είναι οριστική ή επαναληπτική.

• Οριστική είναι η αντωνυμία αὐτός (σε όλες τις πτώσεις), όταν χρησιμοποιείται για να ορίσει κάτι (δηλ. να το ξεχωρίσει από άλλα), π.χ. τὴν στρατείαν αὐτός Ξέρξης ἤγαγε ( = μόνος του ο Ξέρξης, αὐτός ο ίδιος και όχι άλλος) / ἔσωσε καὶ αὐτὸν καὶ τοὺς παῖδας (= και αυτόν τον ίδιο και τα παιδιά).
• Επαναληπτική είναι η αντωνυμία αὐτός (μόνο στις πλάγιες πτώσεις), όταν χρησιμεύει για να επαναλάβει κάτι που γι' αυτό έγινε λόγος πρωτύτερα. Με τέτοια σημασία η αντωνυμία αὐτός στις πλάγιες πτώσεις χρησιμοποιείται στη θέση της προσωπικής αντωνυμίας του γ' προσώπου, π.χ. βασιλεὺς καὶ οἱ μετ' αὐτοῦ (δηλ. τοῦ βασιλέως) καὶ οἱ σὺν αὐτῷ (δηλ. τῷ βασιλεῖ) / Κῦρον μεταπέμπεται ἀπὸ τῆς ἀρχῆς, ἧς αὐτὸν (δηλ. τὸν Κῦρον) σατράπην ἐποίησε / Πολλὰ καὶ δεινὰ συνειδὼς Σίμωνι, ὦ βουλή, οὐκ ἄν ποτ' αὐτὸν εἰς τοσοῦτον τόλμης ἡγησάμην ἀφικέσθαι (: αν και ξέρω, βουλευτές, ότι ο Σίμωνας έχει κάνει πολλά και φοβερά πράγματα, δεν πίστευα όμως ότι θα έφτανε ποτέ αυτός σε τέτοιο σημείο θράσους.)

Η αντωνυμία αὐτός, όταν εκφέρεται μαζί με το άρθρο, σημαίνει ταυτότητα, ὁ αὐτὸς = ο ίδιος, π.χ. τὴν Ἀττικὴν ἄνθρωποι ᾤκουν οἱ αὐτοὶ ἀεί (= οι ίδιοι πάντοτε).

4. Κτητικές αντωνυμίες

Κτητικές λέγονται οι αντωνυμίες που φανερώνουν σε ποιον ανήκει κάτι, δηλαδή ορίζουν τον κτήτορα.
Οι κτητικές αντωνυμίες έχουν τρία πρόσωπα, όπως και οι προσωπικές, και σχηματίζονται από τα θέματα των αντίστοιχων προσωπικών αντωνυμιών:
Α' Για έναν κτήτορα

• α' πρόσωπο:  ἐμός, ἐμή, ἐμόν (= δικός μου, δική μου, δικό μου)
• β' πρόσωπο: σός, σή, σόν (δικός σου, δική σου, δικό σου)
• γ' πρόσωπο: ἐός, ἐή, ἐόν (δικός του, δική του, δικό του)

Β' Για πολλούς κτήτορες

• α' πρόσωπο: ἡμέτερος, ἡμετέρα, ἡμέτερον (δικός μας, δική μας, δικό μας)
• β' πρόσωπο: ὑμέτερος, ὑμετέρα, ὑμέτερον (δικός σας, δική σας, δικό σας)
• γ' πρόσωπο: σφέτερος, σφετέρα, σφέτερον (δικός τους, δική τους, δικό τους)

5. Αυτοπαθητικές αντωνυμίες

Αυτοπαθητικές λέγονται οι αντωνυμίες που φανερώνουν ότι το ίδιο υποκείμενο ενεργεί και συγχρόνως παθαίνει, πχ. ἐγώ τιμῶ ἐμαυτὸν (= εγώ τιμώ τον εαυτό μου) / γνῶθι σαυτόν (= γνώρισε τον εαυτό σου) / οὗτος ἐπιμελεῖται ἐαυτοῦ (= αυτός φροντίζει για τον εαυτό του)
Οι αυτοπαθητικές αντωνυμίες είναι οι εξής:

• α' πρόσωπο: ἐμαυτοῦ, ἐμαυτῆς (του εαυτού μου)
• β' πρόσωπο: σεαυτοῦ, σεαυτῆς (του εαυτού σου)
• γ' πρόσωπο: ἑαυτοῦ, ἑαυτῆς (του εαυτού του)

Οι αυτοπαθητικές αντωνυμίες εξαιτίας της σημασίας τους δε συνηθίζονται στην ονομαστική, παρά μόνο στις πλάγιες πτώσεις.

6. Αλληλοπαθητική αντωνυμία

• Αλληλοπαθητική λέγεται η αντωνυμία που φανερώνει ότι δύο ή περισσότερα πρόσωπα ενεργούν και παθαίνουν αμοιβαίως, πχ. οὗτοι ἠδίκουν ἀλλήλους (= ο ένας αδικούσε τον άλλον, δηλαδή ο καθένας αδικούσε τους άλλους και συγχρόνως τον αδικούσαν)
• Η αλληλοπαθητική αντωνυμία, επειδή είναι λέξη που φανερώνει δύο ή περισσότερα πρόσωπα, έχει μόνο δυϊκό και πληθυντικό. Δε συνηθίζεται στην ονομαστική αλλά μόνο στις πλάγιες πτώσεις.
• Έχει τρία γένη και κλίνεται όπως τα επίθετα της β' κλίσης.
• Μεταφράζεται: Ο ένας τον άλλο / η μια την άλλη / το ένα το άλλο / μεταξύ τους.

7. Ερωτηματικές αντωνυμίες

Ερωτηματικές λέγονται οι αντωνυμίες που εισάγουν ερωτήσεις, πχ. πόσαι σοι οἰκίαι ἦσαν; / Μανία δὲ τίνος ἦν; / Κῦρος ἤρετο τίς ὁ θόρυβος εἴη
Ερωτηματικές αντωνυμίες είναι οι εξής:

• τίς, τίς, τί (=ποιος;)
• πότερος, ποτέρα, πότερον (= ποιος από τους δύο;)
• πόσος, πόση, πόσον
• ποῖος, ποία, ποῖον (= τι λογής;)
• πηλίκος, πηλίκη, πηλίκον (πόσο μεγάλος; ή ποιας ηλικίας;)
• ποδαπός, ποδαπή, ποδαπόν (από ποιο τόπο;)
• πόστος, πόστη, πόστον (= τι θέση έχει σε μια αριθμητική σειρά;)
• ποσταῖος, ποσταία, ποσταῖον (σε πόσες μέρες;)

8. Αόριστες αντωνυμίες

Αόριστες λέγονται οι αντωνυμίες που φανερώνουν κάτι αόριστο, που δεν μπορεί κανείς ή δε θέλει να το ονομάσει, πχ. Κῦρε, λέγουσί τινες ( = κάποιοι) ὅτι πολλὰ ὑπισχνεῖ... ἔνιοι (= μερικοί) δὲ ὅτι οὐκ ἄν δύναιο ἀποδοῦναι ὅσα ὑπισχνεῖ.
Αόριστες αντωνυμίες είναι κυρίως οι ακόλουθες τρεις:

• τὶς, τὶς, τὶ (= κάποιος)
• ὁ δεῖνα, ἡ δεῖνα, τὸ δεῖνα (= ο τάδε)
• ἔνιοι, ἔνιαι, ἔνια (= μερικοί)

Στις αόριστες αντωνυμίες ανήκουν και τα ακόλουθα επίθετα που λέγονται και επιμεριστικές αντωνυμίες, γιατί σημαίνουν επιμερισμό από ένα σύνολο δύο ή περισσότερων ουσιαστικών:

• πᾶς, πᾶσα, πᾶν (καθένας χωρίς καμιά εξαίρεση· μ' αυτή τη σημασία ο πληθ. πάντες = όλοι), π.χ. οὐ παντὸς πλεῖν ἐς Κόρινθον (= δεν είναι εύκολο στον καθένα κ.τ.λ.) / πάντες ἐθαύμαζον (= όλοι θαύμαζαν)
• ἕκαστος, ἑκάστη, ἕκαστον (= ο καθένας)
• ἄλλος, ἄλλη, ἄλλο
• οὐδείς, ουδεμία, οὐδέν - μηδείς, μηδεμία, μηδέν (= κανείς)
• ἀμφότεροι, ἀμφότεραι, ἀμφότερα (= και οι δυο μαζί)
• ἑκάτερος, ἑκατέρα, ἑκάτερον (= καθένας από τους δύο)
• ἕτερος, ἑτέρα, ἕτερον (= άλλος· λέγεται για δύο ουσιαστικά)
• οὐδέτερος, οὐδετέρα, οὐδέτερον - μηδέτερος, μηδετέρα, μηδέτερον (= ούτε ο ένας ούτε ο άλλος)
• ποσός, ποσή, ποσόν (= κάμποσος)
• ποιός, ποιά, ποιόν (= κάποιας λογής)
• ἀλλοδαπός, ἀλλοδαπή, ἀλλοδαπόν (= από άλλο τόπο)

9. Αναφορικές αντωνυμίες

Αναφορικές λέγονται οι αντωνυμίες με τις οποίες κανονικά μια ολόκληρη πρόταση αναφέρται σε λέξη άλλης πρότασης ή στο όλο νόημά της, πχ. ἔστι δίκης ὀφθαλμός, ὅς τὰ πάνθ' ὁρᾷ (= ο οποίος βλέπει τα πάντα).
Αναφορικές αντωνυμίες είναι οι εξής:

• ὅς, ἡ, ὅ (= ο οποίος, αυτός που)
• ὅσπερ, ἥπερ, ὅπερ (= αυτός ακριβώς που)
• ὅστις, ἥτις, ὅ,τι (= όποιος)
• ὁπότερος, ὁποτέρα, ὁπότερον (= όποιος από τους δύο)
• ὅσος, ὅση, ὅσον
• ὁπόσος, ὁπόση, ὁπόσον (= όσος)
• οἷος, οἵα, οἷον (= τέτοιος που)
• ὁποῖος, ὁποῖα, ὁποῖον (χωρίς άρθρο = όποιας λογής)
• ἡλίκος, ἡλίκη, ἡλίκον (= όσο μεγάλος)
• ὁπηλίκος, ὁπηλίκη, ὁπηλίκον (= όσο μεγάλος)
• ὁποδαπὸς, ὁποδαπὴ, ὁποδαπὸν (= από ποιον τόπο· σε πλάγια ερώτηση)

10. Συσχετικές αντωνυμίες

Συσχετικές λέγονται οι ερωτηματικές, οι αόριστες, οι δεικτικές και οι αναφορικές αντωνυμίες, γιατί έχουν μεταξύ τους κάποια σχέση, δηλαδή σε κάθε ερωτηματική αντωνυμία αντιστοιχεί μια από τις άλλες, π.χ. τίς; > οὐδείς > οὗτος > ὅς

Ερωτηματικές	Αόριστες	Δεικτικές	Αναφορικές
τίς;	τίς, οὐδείς, μηδείς, πᾶς, ὁ δεῖνα, ἔνιοι, ἔκαστος, ἄλλος	ὅδε, οὗτος, ἑκεῖνος	ὅς, ὅστις, ὅσπερ
πότερος;	οὐδέτερος, μηδέτερος, ἀμφότεροι, (ἄμφω) ἕτερος, ἑκάτερος	(ὁ ἕτερος = ο ένας από τους δύο)	ὁπότερος
πόσος;	ποσός	τοσόσδε, τοσοῦτος	ὅσος, ὁπόσος
ποῖος;	​ποιός	τοιόσδε, τοιοῦτος	οἷος, ὁποῖος
πηλίκος;	-	τηλικόσδε, τηλικοῦτος	ἡλίκος, ὁπηλίκος
ποδαπός	ἀλλοδαπός	-	ὁποδαπός

Άσκηση 1: Προσωπική αντωνυμία + ​οὗτος, αὕτη, τοῦτο

Άσκηση 2: Δεικτκές αντωνυμίες

Άσκηση 3: Αόριστες αντωνυμίες

Άσκηση 4: Οριστική αντωνυμία (αὐτός, αὐτή, αὐτό)

Άσκηση 5: Ερωτηματικές αντωνυμίες

Άσκηση 6: Αναφορικές αντωνυμίες

Άσκηση 7: Όλες οι αντωνυμίες

1. Να μεταφερθούν οι τύποι των αντωνυμιών στον άλλο αριθμό.

• τοῦδε
• ποσταῖαι
• ἐκείναις
• πόσον
• τοιαῦτα
• πηλίκην
• αἵδε
• Τὶ
• ἡμῖν
• ὑμᾶς αὐτὰς
• Τηλικούτους
• πόστοις
• Τάυτης
• ποσταίους
• τοσόνδε (αρσ)
• ποῐον (ουδ)
• αὐταῖς
• πότερος
• Σφίσι
• τινῶν
• Τίσι
• τὶ
• ἐμαυτῷ
• δεῖνα (αιτ)
• Ποτέρων
• δεῖνι
• Πηλίκος
• οὐδένα
• πᾶσι
• ποιὰς
• ἑκάστης
• ἀλλοδαπὸν (ουδ)
• ἑκατέρᾳ
• πάντα
• ἕτερον (ουδ)
• ἄλλον
• ποσὸς
• ἧς
• ᾧσπερ
• ὅ,τι
• ὁπόσοι
• Οἵα
• ὅποδαπὰς
• ὁποίᾳ
• ὧντινων

2.Να γραφτούν τα άλλα γένη των αντωνυμιών: 

• ἐκεῖνος
• Οὗτος
• Τηλικοῦτος
• ὅδε
• Τηλικόσδε
• τοιοῦτος
• αὐτὸς
• ὁπόσος
• ὁπότερος
• οἷος
• ἡλίκος
• ὁπηλίκος
• ὁποδαπὸς
• ὅσος

 
3.Στις παρακάτω προτάσεις να συμπληρώσετε τα κενά με το σωστό τύπο των αντωνυμιών που βρίσκονται στις παρενθέσεις:

1. Θηραμένης εἶπεν ὅτι οὐδὲν …………………………… (αὐτὸς) μέλοι τοῦ …………………………… (ὑμέτερος) θορύβου.
2. Ἄνευ γὰρ ἀρχόντων …………………………… (οὐδεὶς) ἄν οὔτε καλὸν οὔτε ἀγαθὸν γένοιτο.
3. …………………………… (ὅς) ἄν βούλῃ ποιήσασθαι φίλους, ἀγαθὸν …………………………… (τις) λέγε περὶ …………………………… (αὐτὸς) πρὸς τοὺς ἀπαγγέλοντας.
4. …………………………… (μηδεὶς) πονηρῷ πράγματι μήτε παρίστασο μήτε συνηγόρει.
5. Εἶχον τὰ δρέπανα εἰς γῆν ἐστραμμένα, ὥστε διακόπτειν …………………………… (ὅστις) ἐντυγχάνοιεν.
6. Τοῖς τυράννοις οὐδὲν ὑπάρχει …………………………… (τοιοῦτος).
7. Τὰ γὰρ …………………………… (ἄλλος) τὰ συμπίμπτοντα κατὰ τὴν ἡμετέραν …………………………… (ἕκαστος) …………………………… (οὗτος) ἕνεκα πρακτέον ἐστὶν.
8. Δοκῶ ἀποφαίνειν …………………………… (ἐμαυτός) μωρὸν.
9. Καὶ μὴ νόμιζε τὴν ἐπιμέλειαν ἐν μὲν τοῖς …………………………… (ἄλλος) πράγμασι χρήσιμην εἶναι, πρὸς δὲ τὸ βελτίους …………………………… (ἐγὼ) καὶ φρονιμωτέρους γίγνεσθαι …………………………… (μηδεὶς) δύναμιν ἔχειν.
10. Ἠναγκάσμεθα γὰρ ἀγωνίζεσθαι …………………………… (τηλικοῦτος) ἀγῶνα.
11. …………………………… (οὗτος) γὰρ στοιχεῖα πρῶτα καὶ μέγιστα χρηστῆς πολιτείας ἐστὶν.
12. Καταλείπουσι …………………………… (σφέτερος) οὐσίαν τοῖς ἑαυτῶν υἱοῖς.

 
​
4.Να γράψετε τους τύπους που σας ζητούνται στην καθεμία από τις παρακάτω αντωνυμίες:

• ἐγὼ → δοτική ενικού και στα τρία πρόσωπα
• οὗτος → γενική ενικού & πληθυντικού στο αρσενικό & θηλυκό
• ὅδε → δοτική & αιτιατική ενικού στο θηλυκό
• αὐτὸς → αιτιατική πληθυντικού και στα τρία γένη
• ἐμαυτοῦ → δοτική ενικού πρώτου και δεύτερου προσώπου στο θηλυκό
• πότερος → γενική ενικού και στα τρία γένη
• πᾶς → δοτική ενικού και στα τρία γένη
• ὅστις → δοτική ενικού στο αρσενικό & θηλυκό
• οὐδεὶς → δοτική ενικού και στα τρία γένη
• ὅστις → αιτιατική πληθυντικού και στα τρία γένη
• ἡλίκος → δοτική ενικού θηλυκού & ουδετέρου
• ὅς → αιτιατική ενικού ουδετέρου
• ὅσπερ → ονομαστική πληθυντικού και στα τρία γένη
• σεαυτοῦ → γεική & δοτική πληθυντικού στο αρσενικό

5.Να μεταφέρετε στα νέα Ελληνικά τις παρακάτω φράσεις.

1. Ὁρῶ δὲ τήν τε πόλιν μεγάλα βλαπτομένην ὑπὸ Τιμάρχου τουτουὶ.
2. Κρατήσαντες τούτου ἐκεῖσε ἔλθωμεν.
3. Οὗτος μὲν ταῦτα λέγει.
4. Σεύθης δέ φησιν, ἂν πρὸς ἐκεῖνον ἴητε, εὖ ποιήσειν ὑμᾶς. 
5. Νῦν οὖν σκέψασθε πότερον ἐνθάδε μένοντες τοῦτο βουλεύσεσθε ἢ εἰς τὰ ἐπιτήδεια ἐπανελθόντες.
6. Μὴ βοηθῆσαι τῇ τε πόλει πάσῃ καὶ τοῖς νόμοις καὶ ὑμῖν καὶ ἐμαυτῷ.
7. Αἱρεῖσθαι ὅ τι ἂν ἡμῖν δοκῇ κράτιστον εἶναι.
8. Δῆλον δ’, ἂν πολὺ διάστημα γένηται ἀρετῆς ἢ κακίας ἢ εὐπορίας ἤ τινός ἄλλου.
9. Οὐδὲ γὰρ τούτοις ἀξιοῦσιν εἶναι φίλοι.
10. Ἅ μέλλω ἐν πρώτοις λέγειν.
11. Ὁ φίλος τῷ φίλῳ βούλεται τἀγαθὰ ἐκείνου ἕνεκα, μένειν ἂν δέοι οἷός ποτ’ ἐστὶν ἐκεῖνος.
12. Ἐγὼ δὲ τοῦθ’ ὑμᾶς ἐπιχειρήσω διδάσκειν. 
13. Ἡ μνήμῃ τῶν πεπονθότων ἀπ’ ἐκείνου τοῦ χρόνου μέχρι τῆσδε τῆς ἡμέρας ἀθάνατος οὖσα διαμένει.
14. Ἀλλήλοις μὲν γὰρ κακὰ παρέχοντες οὐδεμίαν ἡμέραν διαλείπομεν.
15. Ὑμεῖς δὲ πάντα λογισάμενοι ταῦτα χειροτονεῖθ’ ὅ τι ἂν ὑμῖν δοκῇ μάλιστα συμφέρειν τῇ πόλει.
16. Ὡς οὐκ ἐνόμιζεν οὓς ἡ πόλις νομίζει θεούς.
17. Ἐπήγγειλα αὐτῷ τὴν δοκιμασίαν ταυτηνί.
18. Διετεθρύλητο γὰρ ὡς φαίη Σωκράτης τὸ δαιμόνιον ἑαυτῷ σημαίνειν.
19. Πόλιν δὲ λέγομεν τὸ τῶν τοιούτων πολιτῶν πλῆθος ἱκανὸν πρὸς αὐτάρκειαν ζωῆς.
20. Οὐδ’ ἡμάρτηται οὐδὲν οὔτε ἡμῖν εἰς ὑμᾶς οὔτε ὑμῖν εἰς ἡμᾶς.
21. Αὐτίκα εἴσει καὶ ἡλίκος καὶ οἷος γέγονε.
22. Μὴ τοίνυν μήθ’ ὑμᾶς αὐτοὺς τῶν ἀπ’ ἐμοῦ ἐλπίδων ἀποστερήσητε μήτ’ ἐμὲ τῶν εἰς ὑμᾶς.
23. Ἀλλά μοι δοκεῖ καιρὸς εἶναι καὶ ἐμὲ νῦν πρὸς ὑμᾶς τῷ αὐτῷ λόγῳ χρήσασθαι.
24. Ἀκούσατε δὴ τούς τε ἡμετέρους λόγους, οὓς εἴπομεν ὑπὲρ ὑμῶν, καὶ πάλιν οὓς εἴρηκε Δημοσθένης.
25. Τοῦ μὲν οὖν ὅλου ἀγῶνος φανήσεται οὔθ’ ἡ πόλις αἰτία οὖσα Τιμάρχῳ οὔθ’ οἱ νόμοι οὔθ’ ὑμεῖς οὔτ’ ἐγώ, ἀλλ’ αὐτὸς οὗτος ἑαυτῷ.
26. Συνετάξαμεν πρὸς ἡμᾶς αὐτούς, ὅταν προσίωμεν Φιλίππῳ, τὸν πρεσβύτατον πρῶτον λέγειν καὶ τοὺς λοιποὺς καθ’ ἡλικίαν·
27. Ἀξιῶ δ’ ἔγωγε τούτους οἵτινες ὑμῖν ἀρετῆς ἤδη τῆς μεγίστης εἰς τὸ πλῆθος τὸ ὑμέτερον ἔλεγχον ἔδοσαν, ἀναβάντας ἐνταυθοῖ συμβουλεύειν ὑμῖν ἃ γιγνώσκουσι περὶ ἐμοῦ.
28. Ἐξ ὧν ἐνθυμεῖσθαι χρή, πῶς ἕκαστος ὑμῶν διέκειτο καὶ τίνα γνώμην εἶχεν καὶ ποῖον κίνδυνον οὐκ ἂν ὑπέμεινεν ὥστε παύσασθαι μὲν μετοικῶν, κατελθεῖν δ’ εἰς τὴν πατρίδα, τιμωρήσασθαι δὲ τοὺς ἐκβαλόντας. 
29. Δέομαι οὖν ἁπάντων ὑμῶν περὶ ἐμοῦ τὴν αὐτὴν γνώμην ἔχειν, ἥνπερ καὶ περὶ τῶν ἐμῶν προγόνων, ἵνα κἀμοὶ ἐγγένηται ἐκείνους μιμήσασθαι, ἀναμνησθέντας αὐτῶν ὅτι ὅμοιοι τοῖς πλείστων καὶ μεγίστων ἀγαθῶν αἰτίοις τῇ πόλει γεγένηνται, πολλῶν ἕνεκα σφᾶς αὐτοὺς παρέχοντες τοιούτους, μάλιστα δὲ τῆς εἰς ὑμᾶς εὐνοίας, καὶ ὅπως, εἴ ποτέ τις αὐτοῖς ἢ τῶν ἐξ ἐκείνων τινὶ κίνδυνος γένοιτο ἢ συμφορά, σῴζοιντο συγγνώμης παρ’ ὑμῶν τυγχάνοντες.